Sáng 1/4, tại quận Tây Hồ Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) tổ chức lễ ra quân Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Tới dự buổi lễ có Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng TCTK; Ông Nguyễn Đình Khuyến, Phó Bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Tây Hồ; ông Matt Jackson, trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, đại diện lãnh đạo và chuyên viên các đơn vị liên quan thuộc Tổng cục Thống kê và Cục Thống kê Hà Nội.

Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương phát biểu tại buổi Lễ

Thực hiện Quyết định số 03/2023/QĐ-TTg ngày 15/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Chương trình điều tra thống kê quốc gia, Tổng cục Thống kê chủ trì tổ chức thực hiện Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 trên phạm vi cả nước tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, ở tất cả các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Đây là cuộc điều tra có quy mô mẫu lớn nhất trong các cuộc điều tra mẫu do ngành Thống kê chủ trì thực hiện và là điều tra mẫu được thực hiện giữa hai cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 và năm 2029 nhằm các mục đích sau:

– Thứ nhất, thu thập thông tin về dân số và nhà ở làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ 2021 – 2025;

– Thứ hai, xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ 2026 – 2030;

– Thứ ba, giám sát việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết;

– Thứ tư, cung cấp số liệu về quy mô dân số đến cấp huyện 5 năm sau Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019; làm cơ sở rà soát, hiệu chỉnh số liệu dân số hàng năm giai đoạn 2020 – 2024;

– Thứ năm, cập nhật kho dữ liệu dân số và nhà ở do Tổng cục Thống kê quản lý phục vụ nghiên cứu, phân tích và dự báo quá trình phát triển dân số và nhà ở giữa hai kỳ Tổng điều tra trên phạm vi cả nước và từng địa phương; đáp ứng yêu cầu so sánh quốc tế.

Phát biểu tại lễ ra quân điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024, Tổng cục trưởng TCTK, bà Nguyễn Thị Hương cho biết, đây là cuộc điều tra quy mô rất lớn, đối tượng cuộc điều tra là các hộ dân cư, thông tin về nhà ở của hộ dân cư. Đáng lưu ý, lần này Tổng cục Thống kê sẽ điều tra nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư, bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang, người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại các hộ.

Tổng cục trưởng cũng cho biết, mục đích của việc điều tra nhằm thu thập thông tin về dân số, nhà ở làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ 2021-2025. Xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội thời kỳ 2026-2030, giám sát việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hiệp quốc mà Chính phủ đã cam kết, phục vụ cho công tác thống kê dân số trên phạm vi cả nước và từng địa phương. Phạm vi điều tra tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, thời điểm điều tra từ 0h ngày 1/4/2024, thời gian thu thập thông tin từ 1/4 đến 30/4/2024.

Các thông tin chính thu thập trong lần điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ gồm: (1) Thông tin về nhân khẩu học của các thành viên hộ; (2) Thông tin về di cư; (3) Thông tin về giáo dục; (4) Thông tin về hôn nhân; (5) Thông tin về lịch sử sinh sản của nữ giới từ 10-49 tuổi; (6) Thông tin về người chết của các hộ; (7) Thông tin về nhà ở và điều kiện sống của hộ.

Tổng cục trưởng nhấn mạnh, các thông tin về điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 có tính riêng tư sẽ được bảo mật theo quy định của Luật Thống kê và các văn bản pháp luật liên quan khác. Số liệu điều tra chỉ phục vụ cho mục đích thống kê, không liên quan đến các vấn đề về thường trú, tạm trú, thu thuế và không sử dụng cho mục đích khác. Với yêu cầu đặc biệt quan trọng về nâng cao chất lượng thông tin điều tra, việc ứng dụng triệt để công nghệ thông tin trong điều tra đã được nghiên cứu và áp dụng sẽ giúp điều tra viên thống kê thu thập thông tin được thuận lợi và kiểm tra số liệu ngay trong quá trình thu thập thông tin. Tuy vậy, Tổng cục trưởng lưu ý rằng công nghệ và máy móc chỉ là công cụ hỗ trợ, để đảm bảo chất lượng điều tra, yếu tố quan trọng nhất vẫn là kiến thức, kỹ năng và sự tuân thủ nghiêm túc quy trình điều tra của điều tra viên thống kê.

Để triển khai công tác thu thập thông tin một cách hiệu quả, góp phần vào việc thực hiện thành công Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024, Tổng cục trưởng yêu cầu:

(1) Đối với điều tra viên thống kê: Thông tin rõ mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc điều tra đến người cung cấp thông tin, bảo đảm mỗi điều tra viên thống kê là một tuyên truyền viên tích cực của cuộc điều tra. Nghiêm túc tuân thủ các quy định và quy trình điều tra, trong đó lưu ý phương pháp điều tra là phỏng vấn trực tiếp, nghĩa là điều tra viên thống kê đến gặp trực tiếp hộ dân cư để thu thập thông tin. Cần đặc biệt lưu ý đảm bảo chất lượng thông tin được thu thập.

(2) Đối với giám sát viên: Thường xuyên kiểm tra tiến độ, theo dõi chất lượng thông tin được thu thập bởi điều tra viên, đặc biệt là trong những ngày đầu tiến hành điều tra để kịp thời thông báo cho điều tra viên những vấn đề nghiệp vụ cần lưu ý, từ đó rút kinh nghiệm và trả lời những câu hỏi của điều tra viên liên quan đến nghiệp vụ và kỹ thuật sử dụng thiết bị điện tử thông minh. Căn cứ vào các vấn đề nghiệp vụ phát sinh trong quá trình thực tế, đề xuất nội dung thông báo nghiệp vụ để thống nhất cách triển khai trên toàn quốc.

(3) Đối với Tổ công tác Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng ở địa phương để thực hiện tốt công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc Điều tra đến người dân; Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan triển khai cuộc Điều tra theo đúng phương án, tiến độ, kế hoạch đề ra; Đôn đốc các quận, huyện thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của cấp trên; phân công rõ ràng, cụ thể nội dung công việc cho từng giám sát viên; thường xuyên liên lạc, trao đổi với Tổ công tác Trung ương để kịp thời nắm bắt những chỉ đạo bổ sung hoặc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; Hỗ trợ kịp thời các giám sát viên, điều tra viên thống kê để xử lý các tình huống phát sinh tại địa bàn.

Đại diện cho địa phương, Ông Nguyễn Đình Khuyến, Phó Bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Tây Hồ cho rằng, việc tổ chức thành công Lễ ra quân điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ thời điểm 1/4/2024 tại quận Tây Hồ có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tuyên truyền tới các hộ dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa quan trọng của cuộc điều tra từ đó tích cực phối hợp với các điều tra viên trong quá trình phỏng vấn thu thập thông tin; cung cấp thông tin chính xác, khách quan. Nâng cao tinh thần trách nhiệm của điều tra viên, giám sát viên và các lực lượng tham gia trên địa bàn các phường góp phần vào thành công của cuộc điều tra. Trong quá trình thực hiện tổng điều tra dân số, cán bộ Công an phụ trách khu vực sẽ phối hợp với các tổ dân phố, điều tra viên, giám sát viên đi tới từng hộ, thực hiện hiệu quả phiếu điều tra theo mẫu và việc lấy thông tin được thuận lợi nhất. Người dân trên địa bàn tích cực hưởng ứng cuộc điều tra.

Phát biểu tại buổi lễ, Ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh đây là một dấu ấn quan trọng trong lĩnh vực thống kê vì kết quả của cuộc điều tra này sẽ là nền tảng để đưa ra các quyết định chính sách quan trọng nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững ở Việt Nam. Ông chúc mừng Tổng cục Thống kê vì đã khẳng định được năng lực tổ chức và chuyên môn của mình để thực hiện cuộc Điều tra quy mô lớn này và cho biết UNFPA cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật cho Chính phủ Việt Nam và Tổng cục Thống kê nhằm tạo ra và tối đa hóa việc sử dụng dữ liệu có chất lượng hướng tới thúc đẩy công bằng xã hội và phát triển bền vững ở Việt Nam.

Ông Matt Jackson, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam phát biểu tại buổi lễ.

Kết quả điều tra toàn bộ sẽ được công bố vào tháng 11 hoặc tháng 12 năm 2024. Các báo cáo phân tích chuyên đề sẽ được công bố vào năm 2025.

Điều tra viên thực hiện lấy thông tin theo mẫu tại các hộ

Nguồn: Tổng cục Thống kê